( BMD ) سنجش تراکم استخوان یا دانسیتومتری استخوان
سنجش تراکم استخوان یکی دیگر از روشهای تصویربرداری است که با استفاده از آن میتوان سفتی , سختی و درجه محکم بودن استخوان های بدن را تعیین کرد . برای سنجش تراکم استخوان راه های متفاوتی وجود دارد ولی رایج ترین روش آن استفاده از روش دگزا DEXA می باشد .
DEXA
دگزا روشی است که با اشعه ایکس جهت تصویربرداری سنجش تراکم استخوان استفاده میشود. بدین صورت که :
مقداری از اشعه ایکس توسط استخوان جذب شده و مقداری از آن از استخوان عبور کرده و از سمت دیگر بدن خارج می شود .مقدار هر کدام از این دو اشعه بعد از خروج از بدن توسط یک گیرنده اندازه گیری می شود.هر چه تراکم استخوانی بیشتر باشد (به این معنی که خلل و فرج و فضاهای خالی ریز داخل استخوان کمتر باشد) مقدار بیشتری از اشعه ایکس را جذب کرده و اجازه عبور اشعه کمتری را می دهد و مقدار اشعه کمتری به گیرنده می رسد . اشعه دریافتی توسط گیرنده به یک کامپیوتر رفته و در آنجا مقیاس اشعه به مقیاس میزان تراکم استخوان تبدیل می شود .
نحوه انجام سنجش تراکم استخوان یا دانسیتومتری
نحوه انجام سنجش تراکم استخوان بدین صورت می باشد که ابتدا بیمار بر روی تخت دستگاه به پشت دراز می کشد که باید در حین انجام تصویربرداری بی حرکت نیز باشد . سپس دتکتور دستگاه یا گیرنده دستگاه بر روی ناحیه مورد نظر بدن که قصد اندازه گیری تراکم استخوانی را دارد قرار گرفته و پرتو اشعه ایکس به سمت استخوان مورد نظر تابانده می شود . این استخوان معمولا ستون مهره یا مفصل ران در ناحیه لگن است
این استخوان ها محل هایی هستند که بیش از بقیه نواحی بر اثر پوکی استخوان دچار شکستگی می شوند .
کاربرد سنجش تراکم استخوان یا دانسیتومتری
– بروز شکستگی بعد از یک ضربه خفیف
– ایجاد قوز در کمر که معمولا به علت شکستگیهای مکرر می باشد
– مصرف کورتون به مدت طولانی
– بروز یائسگی زودرس
– آمنوره یا قطع پریودهای قاعدگی قبل از یائسگی
– وجود بیماریهای استخوان مانند روماتیسم مفصلی یا سلیاک
– کم بودن شدید وزن بصورتی که BMI کمتر از 19 باشد .